Złożoność obliczeniowa

Teoria złożoności obliczeniowej - dział teorii obliczeń, którego głównym celem jest określanie ilości zasobów potrzebnych do rozwiązania problemów obliczeniowych. Rozważanymi zasobami są takie wielkości jak czas, pamięć lub liczba procesorów.

Za twórców tej teorii uważani są Juris Hartmanis i Richard Stearns. Jako przykłady problemów t.z.o. można podać problem spełnialności, problem najkrótszej ścieżki, problemfaktoryzacji oraz wiele innych, o których wiadomo, że są obliczalne. Kwestią obliczalności zajmuje się teoria obliczalności będąca drugą ważną gałęzią teorii obliczeń.

Wyniki, jakie podaje t.z.o., można podzielić na dwie kategorie: pozytywne i negatywne, czyli na takie, które podają, co i jak da się obliczyć, oraz takie, w których dowodzi się, czego nie da się obliczyć, wykorzystując określoną ilość zasobów. Wyniki pozytywne są łatwiejsze do uzyskania i zwykle mają postać algorytmu rozwiązującego dany problem wraz z dowodem poprawności oraz opisem potrzebnych zasobów.

Złożoność algorytmów

Ilość zasobów niezbędnych do wykonania algorytmu można rozumieć jako jego złożoność. W zależności od rozważanego zasobu mówimy o złożoności czasowej czy też pamięciowej. Oczywiście w większości wypadków ilość potrzebnych zasobów będzie się różnić w zależności od danych wejściowych z zakresu danego zagadnienia.

Przykładowo rozpatrzmy rozkład liczb na czynniki pierwsze. Domyślamy się, że (niezależnie od zastosowanego algorytmu) im większa liczba, tym więcej zasobów będzie potrzebnych do jej rozłożenia. Tę cechę podziela większość zagadnień obliczeniowych: im większe rozmiary danych wejściowych, tym więcej zasobów (czasu, procesorów, pamięci) jest koniecznych do wykonania danych obliczeń. Złożoność algorytmu jest więc funkcją rozmiaru danych wejściowych.

Kolejnym problemem jest fakt, iż złożoność zwykle nie zależy wyłącznie od rozmiaru danych, ale może się znacznie różnić dla danych wejściowych o identycznym rozmiarze. Dwoma często stosowanymi sposobami podejścia są: rozpatrywanie przypadków najgorszych (złożoność pesymistyczna) oraz zastosowanie określonego sposobu uśrednienia wszystkich możliwych przypadków (złożoność oczekiwana).